Do przygotowania różnego rodzaju wódek, czy likierów jak wiemy konieczny jest spirytus. Można by rzec, że jest to podstawowy składnik! Z tego powodu warto znać kilka podstawowych faktów na jego temat.

Spirytus jest wodnym roztworem alkoholu etylowego o objętościowej zawartości alkoholu około 96%. Jego temperatura wrzenia zbliżona jest do temp wrzenia alkoholu etylowego i wynosi około od 78,5°C w górę. Ciężar właściwy waha się od 0,794 – jest to c. wł czystego alkoholu do dążąc do 1 – c. wł wody. Wszystko zależy od % stężenia alkoholu. W praktyce spirytusem nazywa się stężone roztwory  alkoholu o mocy większej niż 50%.

Przy wyrobie wódek bardzo istotną sprawą jest mieszanie spirytusu z wodą i otrzymanie w ten sposób roztworu o żądanej przez nas zawartości alkoholu. Trzeba wiedzieć, że oprócz wydzielanego ciepła, podczas mieszania spirytusu z wodą zachodzi zjawisko tak zwanej kontrakcji czyli zmniejszanie się objętości.




Dlatego też chcąc uzyskać 1 litr roztworu o odpowiednim stężeniu alkoholu bierze się odpowiednio:

moc	spirytus 95% [ml]	woda [ml]	strata objętości [ml]
10%	106	900	6
20%	211	804	15
30%	316	708	24
35%	368	658	26
40%	421	608	29
45%	474	557	31
50%	526	505	31
60%	631	400	31
70%	736	291	27
80%	842	178	20
90%	948	62	10

Stężenie otrzymanego alkoholu można zmierzyć za pomocą odpowiednich narzędzi. Jednym z nich jest alkoholomierz. Jest to aerometr – szklany przyrząd składający się ze wypełnionego odpowiednim metalem oraz podłużnego trzpienia, w którym umieszczona jest odpowiednio wyskalowana podziałka. W sklad zestawu wchodzi też szklany cylinder, w który to wlewamy badana ciecz, i w której to zanurzamy wyskalowany cylinder. Zasada działania jest prosta. Alkohol jest lżejszy od wody, skutek czego im większe jego stężenie tym głębiej zanurza się alkoholomierz w cieczy. Zawartość alkoholu odczytujemy z podziałki, umieszczając wzrok na wysokości lustra płynu. Na tej zasadzie działa również cukromierz do oznaczania zawartości cukru w płynie. Tam jednak podziała wyskalowana jest odwrotnie, bo jak wiadomo cukier jest cięższy od wody, przez co, im większe stężenie cukru tym mniej zanurzony aerometr.

---